کودهای طبیعی موادی هستند که میتوانند دارای هر دو نوع کمپلکس از مواد آلی...
کودهای آلی یا ارگانیک از یک موجود زنده (گیاه، حیوان و یا ترکیب هر دو) و یا فراورده های جانبی آنها (کودهای حیوانی، کمپوست، گرد خون و غیره) مشتق شده اند، به همین دلیل کودهای ارگانیک نامگذاری شده است و ترکیب اجزا تشکیل دهنده آنها به صورت آمیخته و درهم می باشد و تمامی اجزا تشکیل دهنده آن مواد غذایی مورد نیاز گیاهان هستند .
کودهای طبیعی موادی هستند که میتوانند دارای هر دو نوع کمپلکس از مواد آلی و کانیهای غیر آلی باشند. به عبارتی دیگر یک کود طبیعی میتواند ماده آلی باشد و یا میتواند کانی غیر آلی باشد که به آنها کود معدنی میگویند.سه عنصر نیتروژن، فسفر و پتاسیم که تحت عنوان انپیکا یا NPK شناخته میشوند، نقش اصلی را در رشد گیاه و سرسبز بودن آن بازی میکنند. انواع کودهای طبیعی دارای NPK طبیعی میباشند. اما این سه عنصر نیتروژن، فسفر و پتاسیم در کود طبیعی نسبت به کود شیمیایی کمتر است. بنابراین زمان طولانیتری برای اثرگذاری نیاز دارد. از طرفی گیاه و خاک زمان بیشتری را تحت تأثیر NPK طبیعی سبز و حاصلخیز باقی میمانند. کود جلبک دریایی نیز از آن دسته از کودهایی است که از منابع طبیعی استخراج شده و دارای NPK می باشد.کود شیمیایی که سه عنصر NPK یعنی نیتروژن، فسفر و پتاسیم در آن به صورت مصنوعی اضافه شدهاست، خیلی سریع عمل میکند. گیاهان با کود مصنوعی زودتر سبز میشوند اما خیلی زود هم سرسبزی خود را از دست میدهند. بنابراین کودهای مصنوعی باید به طور مرتب به خاک اضافه شوند.
یکی از عمده کارهائی که آب در گیاهان انجام میدهد حمل عناصر است. کودهای شیمیائی به دلیل حلالیت پایین و ساختار بزرگ مولکولی خود (به نسبت کودهای ارگانیک) نیاز آبی به مراتب بیشتری در جریان حمل و جذب را دارند. این میزان نیاز آبی مشکلات ثانویهی دیگری نیز برای گیاه ایجاد میکند که این همان بالا رفتن میزان آب در ساختار گیاه و پایین آمدن میزان مادهی خشک است. هرچه میزان مادهی خشک در گیاه پایین بیاید حساسیت گیاه در مقابل تنشهای آبی بیشتر شده، با کوچکترین تنشی گیاه دچار استرس شده و از خود علائم کمبود آب را نشان خواهد داد البته با توجه به شرایط این گیاه نباید از بیماریهای متنوع که گیاه را تهدید میکنند غافل بود.
کودهائی ارگانیک به دلیل کوچک بودن، وزن مولکولی کم و سازگار بودن با شرایط حمل و جذب در گیاه نه تنها نیاز آبی در حمل و جذب را به شدت (حداقل ۵۰٪) کاهش میدهد، بلکه با عنایت به بالا بردن میزان مادهی خشک در گیاه قوام و ظاهر به بهترین حالت ممکن درآمده و میزان مقاومت گیاه در مقابله با شرایط محیطی و بیماریها بیشتر خواهد شد.
گرین سند یا ماسه سبز دارای رنگ سبز زیتونی حاوی گلوکونیت است این کود یک منبع عالی برای عناصری چون آهن، پتاسیم و منیزیوم است. استفاده از آن به تحریک گلدهی و باروری درختان میوه کمک می کند. ریزوسفر را بهبود می دهد و باعث بهبود جریان آب در خاک می شود. فسفات از سنگ های معدنی و خاک رس استخراج می شود. این صخره ها حاوی بیشتر از 30 درصد فسفات به همراه مقادیر زیادی عناصر ریز مغذی هستند که به خوبی گیاه را تغذیه می کنند و موجب افزایش اسیدیته خاک می شوند.
بهترین زمان استفاده از کود ارگانیک
در پاسخ به این سوال می توان گفت که در اغلب موارد می توان به سادگی از کودهای ارگانیک استفاده کرد؛ چرا که ترکیبات خاصی در این کودها وجود ندارد که به فصول مختلف رشد گیاه آسیب برساند. پوشش گیاهی در هر منطقه و نوع مواد آلی باقی مانده از گیاهان که به خاک اضافه می شوند تأثیر زیادی در خصوصیات فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیک خاک دارد. تفاوت در نوع خاک از نظر کشاورزی به نوع و مقدار مواد آلی یعنی ازت و کربن بستگی دارد. مثلا نیتروژن و کربن موجود در جو به شکل مستقیم برای گیاهان قابل استفاده نیست و ترکیبات نیتروژن دار و کربن دار برای رشد گیاهان باید به صورت حلال در خاک باشد که این فرایند در خاک ها به کمک فعالیت های زیستی بعضی از گیاهان و باکتریها انجام می شود. خاک ها اصولا دارای نوعی مواد آلی کربن دار تیره هستند که هوموس گفته می شود و از بقایای گیاهان به وجود میاید. حضور مواد الی در خاک سبب حفظ رطوبت و افزایش قدرت باروری خاک می شود.
مزایای استفاده از کود ارگانیک
افزایش راندمان مواد مغذی و مواد آلی موجود در خاک
بهبود حرکت آب در خاک و تغذیه میکروب های مفید موجود در خاک
بهبود بافت خاک، افزایش حاصلخیزی خاک، بهبود زهکشی و هوادهی
افزایش عملکرد و بهبود کیفیت محصول از طریق تامین مواد مغذی مورد نیاز گیاه
افزایش کیفیت و ماندگاری محصول
عدم آلودگی محیط زیست و سازگاری با محیط زیست